Άννα Γαρίδου, Ιατρός

Ενδοκρινολόγος, Διαβητολόγος – Υγιεινολόγος Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών

         

Τι είναι ο θυρεοειδής αδένας;

Ο θυρεοειδής αδένας ευρίσκεται στο πρόσθιο μέρος του τραχήλου ακριβώς κάτω από το μήλο του Αδάμ. Παράγει δύο θυρεοειδικές ορμόνες την Τ3 (τριιωδοθυρονίνη) και την Τ4 (θυροξίνη) οι οποίες ρυθμίζουν την κατανάλωση και αποθήκευση ενέργειας. Αυτό που λέμε απλά «μεταβολισμός μας».

Το κατά πόσο καλά δουλεύει ο θυρεοειδής ελέγχεται από έναν άλλο αδένα που ονομάζεται υπόφυσις ο οποίος βρίσκεται στην βάση του εγκεφάλου.

Τι είναι ο υποθυρεοειδισμός;

Όταν λέμε έχω υποθυρεοειδισμό σημαίνει ότι έχουμε στον οργανισμό μας λιγότερες θυρεοειδικές ορμόνες απ’ ότι χρειαζόμαστε.

Ο υποθυρεοειδισμός είναι η πιο συνηθισμένη διαταραχή του θυρεοειδούς. Εμφανίζεται πιο συχνά στις γυναίκες, αυξάνει με την ηλικία και σχετίζεται με κληρονομική προδιάθεση. Τα συμπτώματα είναι:

. κόπωση

. κατάθλιψης

. ευαισθησία στο κρύο

. αύξησις βάρους (όχι πάνω από 3-6 kg)

. ξηρό δέρμα, ξηρά μαλλιά

. δυσκοιλιότης

. διαταραχές εμμήνου ρύσεως

Αυτά τα συμπτώματα δεν βρίσκονται μόνο στον υποθυρεοειδισμό, ενώ πολλοί ασθενείς με υποθυρεοειδισμό μπορεί να έχουν μόνο ένα ή δύο από τα ως άνω συμπτώματα.

Ευτυχώς με μία απλή εξέταση αίματος μπορεί να διαγνωσθεί ο υποθυρεοειδισμός σε πρώιμα στάδια.

 

Ποιες είναι οι αιτίες του υποθυρεοειδισμού:

–                           Στους ενήλικες η πιο κοινή αιτία υποθυρεοειδισμού είναι η θυρεοειδίτις Hashimoto. Κατ αυτήν το ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλλει τον θυρεοειδή αδένα τον καταστρέφει βαθμιαία και έτσι δεν μπορεί να παράγει τις απαιτούμενες θυρεοειδικές ορμόνες.

–                           Υποθυρεοειδισμός μπορεί να συμβεί μετά από θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο ή μετά από χειρουργική αφαίρεση του θυρεοειδούς αν δεν παίρνει ο ασθενής την θυροξίνη υπο μορφήν φαρμάκου σε σωστή δοσολογία.

–                           Σπάνια αιτία υποθυρεοειδισμού είναι όταν δεν λειτουργεί κανονικά η υπόφυσις

–                           Άλλη αιτία είναι ο συγγενής υποθυρεοειδισμός (δηλαδή από την γέννηση του ατόμου).

 

Ποιες είναι οι επιπτώσεις του υποθυρεοειδισμού;

Στους ενήλικες ο αρρύθμιστος υποθυρεοειδισμός οδηγεί σε διαταραχή μνήμης και μείωση της φυσικής κατάστασης. Επι πλέον αυξάνονται τα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα με όλες τις αρνητικές επιπτώσεις στην καρδιά. Σπάνια σε πολύ σοβαρό υποθυρεοειδισμό, αρρύθμιστο επι μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να εμφανισθεί μυξοιδηματικό κώμα κατάσταση απειλητική για την ζωή.

 

Πως διαγιγνώσκεται ο υποθυρεοειδισμός;

Προσδιορίζοντας TSH και Τ4 στο αίμα διαπιστώνουμε υποθυρεοειδισμό όταν η τιμή της TSH είναι αυξημένη και της Τ4 χαμηλή. Σε αρχόμενο υποθυρεοειδισμό η τιμή της TSH είναι οριακά αυξημένη ενώ της Τ4 φυσιολογική (δεν έχει προλάβει να μειωθεί). Από τις δύο εξετάσεις η TSH είναι η πιο σημαντική με την μεγαλύτερη διαγνωστική αξία.

Όταν η αιτία του υποθυρεοειδισμού είναι η θυρεοειδίτις Hashimoto πρέπει να μετρηθούν και τα αντιθυρεοειδκά αντισώματα τα οποία προσβάλλον τον θυρεοειδή και είναι η αιτία της νόσου.

 

Φυσιολογική λειτουργία του θυρεοειδούς
Υψηλά
Φυσιολογικά επίπεδα TSH                T4
χαμηλά

 

Ήπιος ή μετρίας βαρύτητας υποθυρεοειδισμός
Υψηλά TSH
Φυσιολογικά επίπεδα                         T4
χαμηλά

 

Υποθυρεοειδισμός
Υψηλά TSH
Φυσιολογικά επίπεδα
χαμηλά                         Τ4

 

Πως θεραπεύεται ο υποθυρεοειδισμός;

Ο υποθυρεοειδισμός θεραπεύεται με την χορήγηση θυρεοειδικών ορμονών υπο μορφήν δισκίου (χάπι). Η θεραπεία εκλογής είναι η θυροξίνη η οποία παρασκευάζεται συνθετικά και είναι ακριβώς η ίδια με την Τ4 που φτιάχνει ο θυρεοειδής αδένας. Επειδή όλα τα σκευάσματα θυροξίνης δεν είναι τα ίδια, καλό είναι αν είναι ο ασθενής καλά ρυθμισμένος να παραμένει στο ίδιο σκεύασμα. Αν παρ’ όλα αυτά πρέπει να γίνει αλλαγή στο σκεύασμα θα πρέπει να προσδιοριστεί η TSH πριν την αλλαγή και 40 ημέρες μετά.

Η υπερδοσολογία (χορήγηση θυροξίνης σε πολύ μεγαλύτερη δόση της απαιτούμενης) σε χρόνια λήψη μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια οστικής μάζας ιδίως μετά την εμμηνόπαυση, σε διαταραχή της καρδιακής λειτουργίας και σε διαταραχή του καρδιακού ρυθμού ιδίως σε ηλικιωμένα άτομα.

 

ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ

Έλεγχος της λειτουργίας του θυρεοειδούς πρέπει να γίνεται πριν συλλάβει η γυναίκα ή μόλις συλλάβει διότι και καθ’ όλη την διάρκεια της κύησης και κυρίως τις πρώτες 10 εβδομάδες αυτή πρέπει να είναι τέλεια η ρύθμιση. Αλλιώς επηρεάζεται το έμβρυο και η έκβαση της κύησης.

 

Το πρέπει να κάνω μετά από όλα αυτά;

–                           Aν έχετε υποθυρεοειδισμό οπωσδήποτε πρέπει να παίρνετε με συνέπεια την θεραπεία σας. Αλλιώς θα έχετε σοβαρά προβλήματα.

–                           Αν έχετε τουλάχιστον ένα από τα προαναφερθέντα συμπτώματα ή αν υπάρχει θυρεοειδοπάθεια στην οικογένεια σας θα πρέπει να ζητήσετε από τον γιατρό σας να κάνετε εξέταση αίματος. Εάν το αποτέλεσμα δείξει υποθυρεοειδισμό τότε οι συγγενείς σας α΄ βαθμού θα πρέπει να ελεγχθούν.

Καλό είναι:

Α) να ελέγχεται η γυναίκα μόλις μάθει ότι είναι έγκυος

Β) να ελέγχονται οι γυναίκες άνω των 60 ετών ακόμη και εάν δεν έχουν συμπτώματα.

 

 

About Author